zondag 19 juni 2011

Nagelaten bekentenissen

'Mijn vrouw is dood en al begraven.' Zo begint 'Een nagelaten bekentenis' (1897) van Marcellus Emants. Op bladzijde 2 schrijft hij :'Soms - bijvoorbeeld 's nachts, of wanneer ik me verbeeld, dat iemand achter de deur me beluistert - moet ik hardop uitroepen: ik heb haar vermoord! Trillend van angst en plotseling doorkild open ik dan dadelijk alle deuren, doorzoek ik alle kasten om zeker te zijn, dat mijn geheim nog altijd niet verraden is.' 

Ik herinner me hoe ik het als 17-jarige voor mijn lijst las, gespannen tot hoofdpijn toe. Zoveel jaar na dato schiet me ineens een ander antwoord te binnen op de vraag: verklaar de titel.
Nagelaten kan ook betekenen: een bekentenis die niet is gedaan.

2011 - Een 96-jarige vrouw bekent dat ze in 1946 Felix Guljé heeft vermoord, omdat ze dacht dat hij een collaborateur was. Maar dat bleek een tragische vergissing: hij zat evenals zij in het verzet.

Schijn en werkelijkheid en geheimen. Een recent voorbeeld van een heel andere orde.
Nel Benschop (1918-2005) is een veelgelezen dichteres. Sinds haar debuut in 1967 werden meer dan een miljoen exemplaren verkocht van haar dichtbundels. Veel mensen ontleenden troost aan haar gedichten en vooral in protestants-christelijke kring kreeg ze grote waardering.
Dat ze in de jaren vijftig twee keer een relatie met een getrouwde man had gehad, was wel bekend en ook dat ze daarover gedichten had geschreven. Maar ze wilde niet dat die tijdens haar leven werden gepubliceerd.
Deze maand verschenen haar geheime liefdesgedichten onder de titel 'Echte liefde kan niet sterven'.
Er valt wel wat af te dingen op stijl en woordkeuze (stoplappen, rijmdwang en clichés). Maar wat me toch aanspreekt, is de authenticiteit en vrijmoedigheid, zeker gezien haar geloof en de tijd waarin het speelde.
De liefde, de intense lichamelijke beleving, de dromen, het verdriet om de onmogelijkheid en het verlies.
Hoewel de sensuele evocaties kuis zijn vergeleken bij het bijbelse Hooglied, toont de christelijke uitgeverij Kok wel moed door ook deze bundel van Nel Benschop uit te geven.

Echte liefde kan niet sterven, uitgeverij Kok
Een nagelaten bekentenis, dbnl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten