Plaats delict

Als thrillerschrijver ben ik lid van het Genootschap Nederlandstalige Misdaadauteurs (GNM) en een van de leukste activiteiten vind ik de jaarlijkse excursie. Die brengt me op plaatsen waar ik als leek normaal geen toegang heb.
Zo was ik ooit bij de rechtbank in Amsterdam en in dit gezelschap kom je dan toch verder dan een gewone zittingzaal. Ook brachten we een bezoek aan de politieschool in Zutphen destijds met huizen waarin agenten oefenden met sporenonderzoek op de plaats delict (pd). We kregen een keer een demonstratie met een leugendetector en de schietexcursie staat me ook nog helder voor de geest. Twintig keer schoot ik met scherp en twintig keer mis, hoewel er een afzwaaier terechtkwam op het doel van een collega.


Politieacademie
bedrijfsrestaurant in vm. kapel



Gisteren bezochten we met een stuk of twintig thrillerschrijvers de Politieacademie in Apeldoorn en ook daar kregen we een kijkje achter de schermen.

De instelling voor opleiding en onderzoek huist in een groot complex waarvan de kern een oud seminarie is. De architect heeft de voormalige bestemming geenszins weggepoetst. Het bedrijfsrestaurant zetelt in de voormalige kapel waar zelfs de biechtstoelen nog aanwezig zijn.
In de oude sacristie kregen we een inleiding over o.m. sporenonderzoek. Ook de breviergangen zijn gehandhaafd en wonderwel detoneren de moderne delen van het gebouw niet, integendeel.


Tekeningen in het voormalige
tekenlokaal

 We zagen praktijklokalen voor sporenonderzoek zoals vingerafdrukken en beschadigingen in bv. muurfragmenten. In een theorielokaal werden bij de restauratie de stichtelijke tekeningen in ere hersteld die in de seminarietijd in de tekenles waren aangebracht.
In enkele vitrines zag ik voorwerpen waarvan ik het bestaan niet kende, zoals een vingerstrekker en een lijkenlepel. Hulpmiddelen voor het afnemen van vingerafdrukken bij verkrampte handen, bij lijkverstijving bijvoorbeeld.

Vitrine met vingerstrekker,
lijkenlepel en vingerafdrukken

We bezochten een van de praktijkhuizen waar agenten oefenen met sporenonderzoek op de plaats delict. Zo'n huis is verbluffend realistisch ingericht, de elektrische tandenborstel stond zelfs op te laden in het contact. De rondleider zei dat ze bijvoorbeeld bij een oefening de wasmachine wel eens aanzetten. Zo zou een agent immers een plaats delict kunnen aantreffen. Hij of zij zal dan toch moeten handelen. Onmiddellijk uitzetten of gewoon het wasprogramma laten uitdraaien? Maar er kan ook bewijsmateriaal in de machine zitten, bedenk ik nu.
Rechercheurs en schrijvers werken beiden met een scenario. Alleen werkt de rechercheur 'achteruit': hoe kan het misdrijf gebeurd zijn? Als schrijver bouw je het scenario meestal op, hoewel je het boek natuurlijk wel met de afloop kunt laten beginnen.

Er ontstaat hilariteit als we in het requisietenmagazijn komen. Deze voorwerpen worden gebruikt om de plaats delict in te richten waar de misdrijven dodelijk levensecht worden gereconstrueerd. De stand-in slachtoffers die in een stelling liggen, vormen een absurd beeld.
Ik loop het allemaal op een vrijdagmiddag nuchter te observeren. Tegelijkertijd besef ik ook dat het afgietsels zijn van een wrange en wrede werkelijkheid.


Tijdens de inleiding kregen we ook de korte film Suiker te zien. Hoewel het een komische speelfilm is, laat hij goed zien hoe belangrijk deugdelijk sporenonderzoek is, omdat veel niet is wat het lijkt. De film Sugar van Jeroen Annokkée

Website Politieacademie